In een wereld waar alles binnen handbereik lijkt, heeft men vaak niet genoeg aandacht voor zijn eigen omgeving. Het overkwam ook Blankenbergse Strandvondsten op zondag 20 oktober 2019. Op die dag ontdekte Blankenbergse Strandvondsten namelijk het For Freedom Museum in Ramskappelle. Dat het For Freedom Museum daarenboven op slechts 12 km van mijn woning gelegen is, doet het schaamrood om mijn wangen alleen maar toenemen. In het kader van oorlogstoerisme verbleef Blankenbergse Strandvondsten reeds een week in Normandië, vier dagen in de Westhoek en verschillende weekends in de Ardennen.
Tijdens deze reizen werden musea en sites bezocht, persoonlijke en streekgebonden verhalen ontdekt alsook tijd gemaakt voor de herinnering en overlevering. Er werd telkens op geen euro gekeken om toch maar alles te kunnen beleven en bezoeken ondanks het gegeven dat niet ieder toegangsticket zijn prijs waard was. Musea, tentoonstellingen en sites beschikken soms over topstukken maar slagen er niet altijd in om de beleving van de bezoeker aan te wakkeren. Op 20 oktober 2019 bleek dat Blankenbergse Strandvondsten het achteraf bekeken vaak letterlijk en figuurlijk te ver gezocht had.
Het For Freedom Museum, gehuisvest in een oude gemeenteschool in het centrum van het polderdorp Ramskappelle, brengt vanaf de eerste tot de laatste minuut van je bezoek volop beleving.
Het museum brengt op een dynamische en uiterst realistische wijze het leven tijdens Wereldoorlog II aan de oostkust en bij uitbreiding Zeeuws Vlaanderen in beeld. Er wordt hierbij ingezoomd op de moeizame bevrijding van deze streek.
Het For Freedom Museum herbergt de collecties van Freddy Jones, Patrick Tierssoone en de Belgian Aviation History Association (Bahaat). Het was wijlen vader Dennis Jones, Brits Normandië veteraan uit Crewe/Cheshire (UK) die in 1947 met een meisje uit Knokke-Heist huwde, die de inspiratie vormde voor de oprichting van het museum. Zijn uniform is er dan ook te bewonderen.
Waar Blankenberge op 9 september 1944 reeds werd bevrijd, liep het front kort daarna vast. De Duitse bezetter stelde namelijk alles in het werk om de haven van Antwerpen te behouden. Het Zeeuws eiland Walcheren was een versterkte burcht. De invasie en verovering van het eiland wordt dan ook niet voor niets D-Day 2.0 genoemd. De oostkust zou bijgevolg pas in de loop van november 1944 kennis kunnen maken met de bevrijders. De verovering van het eiland Walcheren zou tevens onnoemelijk veel geallieerde slachtoffers maken.
Bij het betreden van het museum wordt je onmiddellijk meegenomen in het verhaal van deze streek. Een klantvriendelijk medewerker geeft je een korte toelichting, voorziet je van de nodige audio apparatuur en stuurt je vervolgens enthousiast in de juiste richting.
Nadat het eerste audioverhaal je nog een korte samenvatting geeft van de globale bevrijding die startte op de stranden van Normandië laten de eerste diorama’s je kennis maken met de Duitse bezetter. Het eerste deel van het gelijkvloers van het For Freedom Museum is aan de Duitse bezetter gewijd.
De uiterst realistisch opgestelde diorama’s voorzien van talrijke attributen die een onmiddellijke link hebben met de streek, vormen de rode draad doorheen het museum. Het ene moment waan je je in een duikboot, het andere moment bevind je je in een café om uiteindelijk te eindigen in de lippenslaan van Knokke-Heist alwaar de bevrijding uitbundig wordt gevierd. De diorama’s zijn vergelijkbaar met deze van het 101st Airborne Museum in Bastogne. Al zijn deze in het museum van Bastogne nog net iets realistischer / interactiever en beschikt het For Freedom Museum (nog) niet over een interactieve zone zoals de kelder van het 101st Airborne museum in Bastogne waarin je de bombardementen van het Ardennenoffensief aan de lijve kunt ondervinden.
Tijdens de kennismaking met de Duitse bezetter kun je als bezoeker de hakenkruisvlag aanschouwen die menig Duits feest in het casino van Knokke-Heist heeft opgeluisterd. De interpretatie van de kleuren van deze vlag door de plaatselijke bevolking was nieuw voor mij. Rood van schaamte, wit van colère en zwart van den honger vatten de bezettingsjaren mooi samen.
Als bezoeker woonachtig in de regio maken dergelijke details het museumbezoek extra speciaal, getuige de Duitse Stahlhelm van de Luftwaffe (Model 1935) gecamoufleerd met een door Heistse vissersvrouwen gebreid stuk bunkernet. Ongetwijfeld is dit één van de topstukken van de collectie.
Verder worden alle Duitse functies in allerhande posities overlopen om te eindigen met het verhaal van de Duitse piloot Zenker wiens lichaam in 1999 teruggevonden werd in Veurne in zijn gecrashte Focke Wulf jachtvliegtuig. Het For Freedom Museum kreeg de toestemming van de Duitse gravendienst om zijn jas, zwemvest en valscherm op te nemen in de tentoonstelling als een getuige van de verschrikkelijke luchtoorlog.
Bij het verlaten van het gelijkvloers laat je als bezoeker ook de Duitse bezetter achter je en komt de focus van het For Freedom Museum te liggen op het verhaal van de geallieerden. De bezoeker leert de verschillende geallieerde soldaten kennen aan de hand van verschillende scènes.
The Fox Inn toont je geallieerde soldaten achter het front op zoek naar ontspanning. Vooraleer je als bezoeker de paardenstal van boer Adriaenssens leert kennen, eert het For Freedom Museum nog twee Belgische helden wiens werelden niet verder uit elkaar konden liggen.
Enerzijds focust het het museum zich op het verhaal van Michael ‘Mike’ Donnet die zich opwerkte tot wing commander bij de RAF. Een functie met de nodige rang en stand.
Anderzijds is er ook aandacht voor de vaak onbekende verzetshelden wiens daden tijdens de bevrijding van België van levensbelang waren voor de geallieerde soldaten maar al teveel in de annalen van de geschiedenis verdwenen. Het tentoongestelde uniform van een Belgische verzetsman die sneuvelde terwijl hij zij aan zij vocht met Canadese troepen in Merksplas zet de verzetslieden centraal tussen de andere functies van het Belgische leger.
De paardenstal van boer Adriaenssens toont je de menselijkheid van de oorlog en laat je kennis maken met de Canadese troepen.
Eindigen doet de tentoonstelling met de bevrijding van Knokke-Heist maar dit staat niet gelijk aan het einde van het museumbezoek.
Naast de talrijke diorama’s beschikt het For Freedom Museum tevens over verschillende militaire voertuigen die in een afzonderlijk gebouw te bekijken zijn.
Tot slot is er tijdens je museumbezoek sinds kort ook een nieuwe tentoonstelling te bewonderen: Helden van de Noordzee ‘Vissers en Mijnen’.
Deze tentoonstelling dompelt je onder in het leven van de Vlaamse visserslieden. Het confronteert je met de gevaren van vissen op zee tijdens Wereldoorlog II.
Tijdens de wereldoorlog waar burgers geconfronteerd werden met hongersnood en haring hen redde van de hongerdood was blijven vissen bijgevolg een noodzakelijk kwaad. In totaal 200 vissers lieten het leven op zee. Ook drie Blankenbergenaren vaarden de Blankenbergse haven niet terug binnen. Van Wulpen Joseph (42 jaar), Wittevrongel Jan (36 jaar) en Wittevrongel Karel (26 jaar) keerden niet terug naar hun familie en vrienden. Ook zij werden slachtoffer van een mijn.
Je bezoek afsluiten met een drankje kan in de gezellige cafetaria van het For Freedom Museum. Je hoeft trouwens niet het museum te bezoeken om er iets te drinken. Het For Freedom Museum is bijvoorbeeld ook een aangename tussenstop voor personen die het polderlandschap al fietsend doorkruisen.
Blankenbergse Strandvondsten kan een bezoek aan het For Freedom Museum met de hand op het hart enkel maar aanbevelen.
Het For Freedom Museum is dagelijks open van 10u tem 17u. Als volwassene betaal je 10 euro voor je toegangsticket, senioren betalen 8 euro en kinderen onder de 12 jaar hun toegang is gratis.
tof adres graag
Ramskapellestraat 91/93, 8301 Knokke-Heist
Mooi artikel over een mooi museum, spijtig dat er niet vermeld is dat de gezichten en handen met een ongelofelijke gevensechtheid, Madame Tussauds waardig, door de conservators met veel liefde en geduld gemaakt zijn !